Πολλοί υγιείς άνθρωποι έχουν μύκητες στο στόμα όπως και άλλους μικροοργανισμούς. Κανονικά οι μύκητες αυτοί υπάρχουν σε μικρούς αριθμούς και δεν προκαλούν μόλυνση.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, για παράδειγμα όταν μειώνεται ή άμυνα του οργανισμού, ορισμένοι μικροοργανισμοί όπως ο μύκητας κάντιτα (Candida albicans) πολλαπλασιάζονται προκαλώντας μυκητιασική μόλυνση του στόματος.
Επίσης όταν τα φυσιολογικά βακτηρίδια που υπάρχουν και περιορίζουν την ανάπτυξη των μυκήτων μειώνονται (λόγω για παράδειγμα λήψης αντιβιοτικών), είναι δυνατόν να προκληθεί μυκητίαση.
Η μυκητίαση του στόματος που αποκαλείται επίσης στοματική καντιτίαση ή μονιλίαση, μπορεί να προσβάλει οποιονδήποτε.
Είναι όμως συχνότερη σε:
- Βρέφη και μικρά παιδιά
- Ηλικιωμένους
- Έγκυες
- Γυναίκες που λαμβάνουν αντισυλληπτικά
- Άτομα με εξασθενημένη άμυνα του οργανισμού
- Διαβητικούς
- Καρκινοπαθείς
- Ασθενείς με AIDS
- Ασθενείς που λαμβάνουν αντιβιοτικά, ανοσοκατασταλτικά φάρμακα ή κορτικοστεροειδή
- Καπνιστές
- Άτομα με τεχνητές οδοντοστοιχίες
Συμπτώματα
Λευκές επιστρώσεις που μοιάζουν με μεμβράνες, στη γλώσσα και σε άλλα μέρη της στοματικής κοιλότητας. Η νόσος μπορεί να επεκταθεί στον ουρανίσκο, στα ούλα, στο φάρυγγα, στον οισοφάγο. Η αφαίρεση των μεμβρανών αυτών, αποκαλύπτει τη βλεννογόνο του στόματος που βρίσκεται από κάτω η οποία είναι ερυθηματώδης, προκαλεί πόνο και αιμορραγεί εύκολα.
Αίτια
Η μυκητώδης στοματίτιδα μπορεί να αναπτυχθεί όταν το ανοσοποιητικό σας σύστημα είναι εξασθενημένο από ορισμένα φάρμακα τα οποία ελαττώνουν τον αριθμό των «καλών» μικροοργανισμών που φυσιολογικά θα απέτρεπαν τη μόλυνση. Θεραπείες, όπως η χημειοθεραπεία και η ακτινοθεραπεία, μπορούν επίσης να βλάψουν ή να καταστρέψουν υγιή κύτταρα, κάτι το οποίο σας καθιστά πιο επιρρεπείς σε μυκητώδη στοματίτιδα και άλλες μολύνσεις.
Ακόμη, ασθένειες που επιτίθενται στο ανοσοποιητικό σύστημα, όπως ο HIV και η λευχαιμία, αυξάνουν τον κίνδυνο για μυκητώδη στοματίτιδα. Ο διαβήτης και έτερες παθήσεις που επηρεάζουν το ανοσοποιητικό σύστημα, συνεισφέρουν επίσης στην εν λόγω μόλυνση. Αν δεν ελέγχετε το διαβήτη σας, κατά πάσα πιθανότητα έχετε υψηλά επίπεδα σακχάρων στο σάλιο σας. Υποστηρίζεται ότι ο C. albicans μπορεί να χρησιμοποιήσει αυτά τα επιπλέον σάκχαρα για να τροφοδοτήσει τη δική του ανάπτυξη μέσα στο στόμα.
Στα νεογέννητα, η μυκητώδης στοματίτιδα μπορεί να τους μεταδοθεί κατά τη γέννηση. Ο ίδιος μύκητας που προκαλεί μόλυνση στο στόμα προκαλεί και άλλες μυκητιασικές μολύνσεις. Έτσι, οι έγκυες που πάσχουν από κολπική μυκητίαση μπορούν να μεταφέρουν τη μόλυνση στα μωρά τους κατά τον τοκετό.
Θεραπεία
Η θεραπεία στηρίζεται στα αντιμυκητιασικά φάρμακα: Νυστατίνη, μικοναζόλη, κλοτριμαζόλη, κετοκοναζόλη, φλουκοναζόλη. Τα αντιμυκητισιακά φάρμακα μπορεί να χορηγηθούν σε τοπικά σκευάσματα αλλά μπορεί να επιβάλλεται η λήψη αντιμυκητιασικών δια της γενικής οδού.
Πρόληψη
- Για σκοπούς πρόληψης, οι ασθενείς που λαμβάνουν αντιβιοτικά μπορούν να μειώνουν τον κίνδυνο πρόκλησης μονιλίασης καταναλώνοντας γιαούρτι. Οι καπνιστές σταματώντας το κάπνισμα, απομακρύνουν τον κίνδυνο προσβολής τους από μονιλίαση.
- Άτομα με οδοντοστοιχίες πρέπει να βλέπουν τακτικά, τουλάχιστο μία φορά κάθε 6 μήνες, τον οδοντίατρο τους. Η καλή στοματική και οδοντική φροντίδα, απομακρύνει τον κίνδυνο στοματικής μυκητίασης. Οι διαβητικοί και άλλοι ασθενείς, επιρρεπείς στις μυκητιάσεις, πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στη φροντίδα του στόματος τους.
- Σε βρέφη που παρουσιάζουν στοματική μυκητίαση, οι πιπίλες των μπιμπερών πρέπει να αλλάζονται με καινούργιες που θα αγορασθούν, όταν η νόσος υποχωρεί. Εάν δεν αλλαχθούν, εποικίζονται από τους μύκητες οι οποίοι δύσκολα φεύγουν και μπορούν να προκαλέσουν ξανά μονιλίαση στο παιδί.
- Σε βρέφη που θηλάζουν και παρουσιάζουν στοματική μυκητίαση, χρειάζεται προσοχή διότι μπορεί να μεταδώσουν τη μόλυνση στη μητέρα τους. Η στοματική μονιλίαση δυσκολεύει το βρέφος στη σίτιση του.
- Παράλληλα η μόλυνση μπορεί να προκαλεί στη μητέρα πόνο στις θηλές και στους μαστούς όπως επίσης τοπικά ένταση και ερυθρότητα του δέρματος. Στις περιπτώσεις αυτές η θεραπεία πρέπει να χορηγείται στο βρέφος και στη μητέρα του.
Αθηνά Τσιορβά